Zakup i najem mieszkania w Polsce przez obywateli Ukrainy

Data aktualizacji: 11 czerwca, 2024

W związku z wojną w Ukrainie zainteresowanie rynkiem nieruchomości w Polsce wśród obywateli tego państwa znacznie wzrosło – dotyczy to zarówno rynku sprzedaży, jakim również ryku wynajmu nieruchomości.

Stąd pojawia się coraz więcej zapytań o możliwość zakupu mieszkania lub wynajęcia mieszkania w Polsce przez obywatela Ukrainy: czy jest to dopuszczalne, a jeżeli tak, to czy istnieją jakieś ograniczenia lub szczegółowe rozwiązania, które trzeba mieć na uwadze.

Zakup mieszkania przez obywatela Ukrainy w Polsce

Kwestie związane z nabywaniem nieruchomości przez cudzoziemców reguluje ustawa z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Ww. ustawa wprowadza ogólną zasadę, zgodnie z którą nabycie nieruchomości w Polsce przez cudzoziemca wymaga zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych w formie decyzji administracyjnej. Szczegółowa procedura wnioskowania i wydawania ww. zezwolenia została szczegółowo opisana na stronie MSWiA.

Jednocześnie, zgodnie z ustawą o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców osoby pochodzące z Europejskiego Obszaru Gospodarczego (obszar ten tworzą kraje Unii Europejskiej, Islandia, Liechtenstein i Norwegia) albo Szwajcarii w większości przypadków nie muszą ubiegać się o uzyskanie zezwolenia, o którym mowa powyżej. Mogą kupować nieruchomości w naszym kraju bez ograniczeń podobnie jak Polacy, także w strefie nadgranicznej.

Czy można sprzedać mieszkanie obywatelowi Ukrainy?

Jako że Ukraina znajduje się poza Europejskim Obszarem Gospodarczym, w stosunku do obywateli Ukrainy trzeba będzie każdorazowo weryfikować, czy zaktualizowane zostają inne przesłanki / wyjątki, które pozwoliłyby im nabyć nieruchomość w Polce bez konieczności uzyskania zezwolenia.

Takimi innymi przesłankami / wyjątkami, zgodnie z art. 8 ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, są miedzy innymi:

1. nabycie samodzielnego lokalu mieszkalnego, wraz z przynależnymi do niego piwnicą, czy strychem, lokalu lub udział w nieruchomości niemieszkalnej, w której znajduje się garaż.
2. nabycie nieruchomości (w tym innej niż wskazanej w pkt powyżej) po upływie 5 lat od uzyskania zezwolenia na pobyt stały lub pobyt rezydenta długoterminowego UE mieszka w Polsce.
3. nabycie nieruchomości (w tym innej niż wskazanej w pkt powyżej) po upływie 2 lat od uzyskania zezwolenia na pobyt stały lub pobyt rezydenta długoterminowego UE mieszka w Polsce – jeżeli obywatel Ukrainy jest jednocześnie małżonkiem obywatela polskiego.
4. nabycie nieruchomości (w tym innej niż wskazanej w pkt powyżej) przez cudzoziemca, jeżeli w dniu nabycia jest on uprawniony do dziedziczenia ustawowego w rozumieniu prawa polskiego po zbywcy nieruchomości, a zbywca nieruchomości jest jej właścicielem lub wieczystym użytkownikiem co najmniej 5 lat;

Wyjątki te, opisane szerzej w ustawie o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, nie mają zastosowania, gdy nieruchomość znajduje się w strefie nadgranicznej (tj. obszar gmin przyległych do granicy państwowej, a na odcinku morskim – do brzegu morskiego), a także w sytuacji gdy powierzchnia nieruchomości przekracza hektar.

Ponadto, należy mieć na uwadze, że w przypadku gdy do korzystania z nieruchomości konieczne będzie ponadto uzyskanie udziału w gruncie, który stanowi np. udział w drodze dojazdowej czy będący częścią wspólnego podwórka, parkingu, placu zabaw czy miejsca, gdzie zlokalizowane są urządzenia, z których korzystają mieszkańcy osiedla, to zakup takiej nieruchomości przez cudzoziemca spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii wymagać będzie uzyskania zezwolenia.

Najem mieszkania przez obywatela Ukrainy w Polsce

Najem mieszkania przez obywatela Ukrainy w Polsce może odbywać się w zasadzie bez przeszkód. Jedynie w przypadku umów najmu, w których załącznikiem miałby być akt notarialny (np. najem okazjonalny, najem instytucjonalny, w których najemca zobowiązany jest poddać się egzekucji w formie aktu notarialnego) należy mieć na względzie, że w przypadku, gdy obywatel Ukrainy nie zna dostatecznie języka polskiego, akt notarialny powinien zostać przetłumaczony przez tłumacza przysięgłego.

Co istotne, w przypadku obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa zwolnieni są z obowiązku wskazania innego lokalu, do którego mógłby się udać w przypadku rozwiązania umowy najmu okazjonalnego i opróżnienia wynajmowanego lokalu – zgodnie z art. 69 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

Ponadto, w przypadku, gdy obywatel Ukrainy niedostatecznie zna język polski, warto sporządzić umowę najmu dwujęzycznej: polsko-ukraińskiej, a w razie problemu z tłumaczeniem to co najmniej w polsko-angielskiej. Należałoby także zamieścić w umowie postanowienie, zgodnie z którym umowa jest dla niego zrozumiała.

Krzysztof Błaszczyk

Radca prawny od 2018 r. Praktykę zawodową rozpoczął w 2015 r. W agencji nieruchomości BRACIA STRZELCZYK specjalista ds. obrotu nieruchomościami. Wspomaga Klientów i doradców nieruchomości w sytuacjach wymagających wiedzy prawniczej oraz gdy istnieje potrzeba zaproponowania niestandardowych rozwiązań. Zawsze stara się skupiać na indywidualnej sytuacji Klienta